Oedeem is een abnormale ophoping van vocht en eiwitten in het lichaamsweefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht. Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak geleidelijk ontstaat. Afhankelijk van de oorzaak kunnen we verschillende soorten lymfoedeem benoemen.
Primair lymfoedeem is aangeboren. De lymfevaten en/of lymfeknopen zijn niet goed aangelegd, waardoor de aan- en afvoer van lymfevocht onvoldoende is.
Secundair lymfoedeem is verworven. De lymfevaten en/of lymfeknopen zijn beschadigd of verwijderd.
Voorbeelden hiervan zijn arm-oedeem na een borstamputatie, oedeem van het been na een gynaecologische ingreep of na het verwijderen van een melanoom.
Bij deze operaties worden de lymfklieren verwijderd en raken de lymfvaten beschadigd waardoor afvoer van lymfevocht wordt bemoeilijkt.
Lipoedeem is een chronische aandoening van het vetweefsel, waarbij er sprake is van een stapeling van vet en een verminderde afvoer van het lymfevocht. Dit kan pijnlijke klachten opleveren. De vetverdeling is ongelijk verdeeld en zit vooral in de benen armen en billen. De voeten en handen blijven slank.
Het vocht in de benen hoopt zich op omdat de afvoerende bloedvaten niet goed hun werk meer kunnen doen. Voorbeelden zijn restoedeem na een knie- of heupoperatie of reumatische artritis.
De klachten die dan ontstaan zijn onder andere pijn, een vermoeid en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in bewegen en daarmee dus ook het dagelijks functioneren.
Aangezien genezen van lymfoedeem nog niet mogelijk is, is de behandeling gericht op het terugdringen of niet verder doen toenemen van het oedeem.
De behandeling kan bestaan uit een combinatie van de volgende behandelmogelijkheden:
Voorlichting en adviezen ten aanzien van huidverzorging en het belasten van het aangedane lichaamsdeel
Manuele lymfedrainage, een soort milde massage waardoor de afvoer van het lichaamsvocht gesimuleerd wordt
Zwachtelen, ook wel ambulante compressie therapie genoemd
Oefentherapie: houdings- en bewegingsadviezen, ademhalingsoefeningen en drainage oefeningen
Adviseren bij het aanmeten van therapeutische elastische kousen (TEK) of hemdjes.
Bij PMC Fysiotherapie is Silvia Schot werkzaam als geregistreerd oedeemtherapeut.
Wij zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie (NVFL)